Kabızlık için ne yapılmalıdır?

Kabızlık, sindirim sistemi uzmanlarına en sık danışma sebeplerden biridir ve genel popülasyonun beşte birini etkilediği söylenmektedir.

Tüm insanlar hayatlarının bir döneminde geçici bir şey olarak kabızlıktan muzdarip olmuştur, ancak çoğu zaman ciddi bir sorun haline gelebilir. Bu nedenle bu hastalığın ne olduğunu, nasıl teşhis edilip tedavi edileceğini öğrenmeniz önemlidir.

Kabızlık nedir?

Bunu yaşayan kişinin özelliklerine göre farklı anlamlar taşıyabilmekle birlikte genel olarak dışkının boyutunda, kıvamında ve tahliye sıklığının bir günde 3 katına eşit veya daha az olması olarak tanımlanabilir.

Kabızlık nedenleri

Kabızlık, dışkı kolonda çok zaman geçirdiği için oluşur, nedenleri çok çeşitlidir ve her bireye göre değişir. Çoğu zaman kolon ve rektum-anüsün işleyişindeki değişikliklerle ilgili olmakla birlikte dış etkenlerle de ilişkili olabilir.

En sık meydana gelen kabızlık nedenlerinin listesi:

Lif eksikliği: Lif, bitkisel kaynaklı gıdalardan elde edilir ve dışkının yumuşak kalmasına yardımcı olur, bu nedenle eksikliği sindirim ve metabolizmayı değiştirerek inflamatuar bağırsak hastalığına neden olur ve dışkı geçişini yavaşlatır.
İlaçlar: Ağrı kesiciler (opiatlar), antikolinerjikler, antispazmodikler, antipsikotikler, antiparkinsonlar, trisiklik antidepresanlar, antikonvülsanlar, alüminyum içeren antasitler, antihipertansifler, demir ve kalsiyum takviyeleri tüketimi kabızlığa neden olabilir. Ayrıca müshillerin sık kullanımı bağırsak kasılmalarını azaltır ve bu nedenle bu durumu kolaylaştırır.
Fiziksel aktivite eksikliği: Uzun süreli hareketsizlik veya egzersiz eksikliği bunun nedenlerinden biri olabilir, bu nedenle aktif olun ve hareketsiz bir yaşam tarzından kaçının!
Özel durumlar veya rutin değişikliği: Diğer olağandışı koşulların yanı sıra yolculuklar, ikamet yeri değişiklikleri, stres durumları bu duruma neden olabilir.
Yaş ve Hamilelik: Yaşla (60 yaşından itibaren) ve hamilelikte kabızlığın arttığı gözlemlenmiştir.
Dehidrasyon: Sıvı alımı eksikliği bu rahatsızlıkla ilişkilidir.
Hastalıklar: Diabetes mellitus, hipotiroidizm, kalsiyum, sodyum veya magnezyum eksikliği, böbrek problemleri, porfiri ve ağır metal zehirlenmesi gibi metabolik bozukluklar; anoreksi, bulimia ve depresyon gibi psikiyatrik; omurilik yaralanmaları, Parkinson, multipl skleroz, serebrovasküler hastalık gibi nörolojik; kolon ve rektumu sıkıştıran veya daraltan gastrointestinal sistem veya irritabl barsak sendromu gibi fonksiyonel problemler bu patolojinin ortaya çıkması ile ilgilidir.
Tuvalete gitme ihtiyacını görmezden gelmek de vücudun tuvalete gitmemesine alışarak kabızlığa neden olabilir.

Kabızlık belirtileri

Eksik tahliye hissi
Bağırsak tıkanıklığı hissi
Haftada 3’ten az bağırsak hareketi
Zor, parçalanmış ve/veya sert dışkı
Karın ağrısı
Tahliye sırasında kanama
Üç haftadan fazla iyileşme olmaması
Kendi kendine dışkılayamama

Kabızlık için tedavi ve çareler

Tedaviler nedene, zamana ve ciddiyete göre değişir. Tedaviyi her kişinin tıbbi geçmişine göre ihtiyaçlarına göre en iyi şekilde planlayabilmesi için her zaman bir uzmana gitmeniz tavsiye edilir. Ancak kabızlığa karşı alınabilecek önlemlerden bazıları şunlardır:

Diyet değişiklikleri: Lif bakımından zengin gıdaların (tahıllar, meyveler ve sebzeler) tüketimini günde 20 ila 35 gram lif (yetişkinler) arasında artırın, öğünlerinizin ve atıştırmalıklarınızın her birine ekleyin, rafine gıdaların tüketiminden kaçının ve su ve sıvı tüketimi artırın.
Hareketsiz yaşam tarzından mümkün olduğunca kaçınmak için fiziksel egzersiz yapın. Gün içinde daha aktif olmaya çalışın.
Bağırsakları eğitin. Vücudunuzu her gün aynı saatte tuvalete gitmeye alıştırmaya çalışın.
Diğer tedaviler arasında; mineral yağ, lavman veya ilaçlar, bunların hepsi bir uzman tarafından belirtilmelidir. Daha ciddi vakalarda ameliyat gerekebilir.

Bebeklerde ve çocuklarda kabızlık

Dışkılama güçlüğü pediatrik konsültasyonun sık görülen bir nedenidir, sütten kesme dönemindeki bebeklerde, okul öncesi çocuklarda bez çıkarıldığında ve okul çağındaki çocuklarda daha sık görülür.

Bebeklerde doktora başvuru yaşı 22 aydır ve en yüksek 2-4 yaş arasındadır.

Kabızlık çoğu zaman fonksiyonel veya organik olmayan (duygusal stres, lif eksikliği, dehidratasyon, depresyon, gelişimsel bozukluklar) ve çok az bir kısmında organik (anatomik, metabolik, gastrointestinal) nedenlere bağlıdır.

Bebeklerde ve çocuklarda kabızlık belirtileri yetişkinlerinkine benzer: dışkılamada zorluk, sert ve parçalanmış dışkı, karın ağrısı, iştahsızlık, kusma, şişkinlik, stres ve dışkılama sırasında kanama.

Bebeklerde ve çocuklarda kabızlığın tedavisi nedenine ve şiddetine göre değişir. Çocuğun diyetini değiştirmesi, fiziksel aktivitesini, sıvı alımını artırması ve yeterli tedavi için çocuk doktoruna gitmesi önerilir.

Taze meyve ve sebzeler ve lif içeriğine sahip (ve genel bileşimleri nedeniyle sağlıklı olan) diğer gıdalar açısından zengin bir diyet, kuruyemiş ve baklagillerdir. Günlük olarak tüm ailenin menüsüne ekleyin.

Kabızlık çekiyorsanız ne tüketmeli?

Bu durumu iyileştirmek için önerilen gıdalar arasında lif bakımından zengin olanları buluyoruz: fındık, fasulye veya fasulye gibi baklagiller, mercimek, nohut, bezelye veya bezelye, bakla, demirhindi vb., meyve ve sebzeler, kepekli tahıllar, keten tohumu veya keten tohumu, chia tohumları ve psyllium içeren toz ürünler. Ayrıca bu lifin etkili olması için günde yeterince su içmelisiniz.

Rafine unlar, dondurma, olgun peynirler, sosisler, et, kızarmış yiyecekler, süt, hamur işleri ve genel olarak işlenmiş, ultra işlenmiş veya baharatlanmış yiyecekler gibi rafine veya düşük lifli yiyeceklerden kaçının.