Genel gelişimsel gecikme nedir?

Gelişim geriliği olan bir çocuktan bahsettiğimizde bu çocuğun yaşıtlarından her zaman bir adım geride olacağını ve gelişiminin diğerleriyle aynı olmayacağını varsayıyoruz. Ancak, çok az kişinin bildiği şey, bu terimin arkasında, çeşitli alanları (motor sistemden dile kadar) etkileyebilecek ve o çocuğun yaşıtlarından farklı bir şekilde gelişmesine neden olabilecek farklı zorluklar gizlidir.

Bu nedenle, gecikme olup olmadığını tespit etmek, bunun nedenini bulmak ve mümkün olan en kısa sürede çocuğa müdahale etmek için en önemli şey kendinizi profesyonellerin ellerine bırakmaktır. Çünkü teşhisleri ne kadar erken (ve daha kesin) olursa, büyümeleri o kadar iyi olur.

Gelişimsel gecikme ne anlama gelmektedir?

Kronolojik yaşları nedeniyle beklenen bazı nörogelişimsel dönüm noktalarına ulaşamayan çocuklarda (altı yaşına kadar) kullanılan bir terimdir. Yani, aynı yaştaki diğer çocuklara kıyasla, onların evrimi önemli ölçüde geridedir.

Bu, bilişsel gelişimin yanı sıra motor, dil ve iletişim seviyelerinde çeşitli gelişim alanlarını etkileyebilir. Ancak, tek bir alanı, örneğin dili etkiliyorlarsa, dil gecikmesinden bahsetmeliyiz, tıpkı yürümeyi etkiliyormuş gibi, motor gecikmeden bahsederiz.

Olgunlaşma gecikmesinin farklı nedenlere sahip olabileceğini bilmelisiniz, ancak en yaygın olanları genellikle şunlardır:

– Prematüre veya düşük doğum ağırlıklı bebekler. Bazı durumlarda hamilelik ve doğumda olgunlaşma sürecini yavaşlatan durumlar vardır. Aslında bu, onların ‘ilkel bütünleşmemiş refleksler’ olarak adlandırdıkları şeye, gebelik sırasında gelişen ve doğumda çocuğun çevreye uyum sağlamasına yardımcı olmak ve daha sonra motor becerilerini kolaylaştırmak için doğuştan gelen tepkilere yol açar.

– Bir eksiklik veya düşük stimülasyon. Bazı çocuklar çeşitli nedenlerle çevre ile etkileşime girerek (parka gitmek gibi) deneyimleme ve öğrenme fırsatı bulamamakta ve bu durum okullarda ve diğer çocuklarla olan ilişkilerinde öğrenmeyi etkileyebilmektedir.

– İlk öğrenmeyi sınırlayan duyusal problemler (duyularla çevreyi anlama yeteneği).

– Konuşma anını yavaşlatabilen sürekli otitisli çocuklar.

Pek çok çocuk, her zaman açıklanamayan nedenlerden dolayı daha yavaş bir olgunlaşma hızına sahiptir.

Çocuklukta olgunlaşma gecikmesini gösteren işaretler

Çocuğumuzun gelişim kilometre taşlarına ulaşmada biraz daha yavaş olduğunu fark edeceğiz. Olgunlaşmasının ‘normal’ kabul edilen parametrelere girmediğini gösteren, yaşamın birinci ve ikinci yılında ortaya çıkan belirtiler şunlardır:

– İlk belirti, bir yaşından sonra emeklemeye başlaması veya ilk sözcüklerini gevezelik etmesinin bir yıldan fazla sürmesi olabilir.

– Öte yandan, ilgisini çeken oyuncakları göstermeye çalışıp çalışmadığına dikkat etmelisiniz, yapmıyorsa bu gelişimsel bozukluğun bir belirtisi olabilir. Ayrıca sizi heyecanlandırması gereken oyuncaklara ve oyunlara kayıtsız kalması da gelişimsel gecikmenin bir başka işareti olarak kabul edilir.

– Adı söylendiğinde tepki vermez veya dikkatini çekmesi gereken çarpıcı bir nesne gösterildiğinde dikkat etmez.

– Önemli bir gösterge, ebeveynlerinin sesi, köpeğin havlaması veya evinin kapı zili gibi yakındaki sesleri tanımamasıdır.

– Basit bile olsa eylemleri, sesleri veya ritimleri taklit edemez.

Ancak uzmanlar, yeterli uyarılma ile çocukların yaşlarına göre kendi gelişimlerine kolayca ulaşabileceklerini vurgulamaktadır. Bu nedenle profesyonel yardıma başvurmak önemlidir.

Yukarıda belirtildiği gibi, gelişimsel gecikmesi olan bir çocuk, gelişimsel dönüm noktalarına ulaşması daha uzun sürecek bir çocuktur. Olgunlaşmaları, ‘normal’ kabul edilen parametreler içinde yer almaz, bu da öğrenme güçlüklerine dönüşür.

Bu nedenle, bu çocuklar genellikle kendilerine karşılık gelen okul gecikmesinden bir yıl daha düşüktür, bu genellikle bir ile iki yıl arasında ölçülen bir okul gecikmesidir. Bu nedenle, birçok durumda, sadece ayak uydurmaları zor değil, aynı zamanda benlik saygısı sorunları (yeteneklerini ve becerilerini daha düşük olarak algıladıkları için) ve onların yaşıtlarına ulaşamayacaklarını düşünerek motivasyon eksikliğidir.

Uzmanlar, yapılacak ilk şeyin, çocuğun durumunu ve kronolojik yaşına göre gelişimini analiz etmek için çocuk doktoruna gitmek olduğunu açıklıyor.